Đăng nhập
Thứ trưởng đánh giá như thế nào về khả năng đáp ứng nhu cầu vận tải của đội tàu trong nước hiện nay?
Việt Nam có đội tàu biển tương đối hùng hậu, khoảng 1.700 tàu với tổng trọng tải khoảng 7 triệu tấn. Tuy nhiên, thị phần vận tải do các DN Việt Nam đảm nhận chiếm chưa tới 30%. Phải khẳng định rằng, đội tàu Việt Nam chưa đáp ứng được yêu cầu vận tải cũng như sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.
Nếu xét riêng hoạt động vận tải XNK hàng hoá thì trong số 1.700 tàu biển Việt Nam chỉ có khoảng 400 tàu chạy tuyến quốc tế, đa phần trong số đó chỉ hoạt động trên các tuyến khu vực Đông Nam Á, Trung Quốc. Một số DN lớn cũng đã có tàu hàng tổng hợp đủ năng lực hoạt động khai thác trên các tuyến đến châu Mỹ, châu Âu nhưng số lượng còn hạn chế. Thị phần vận tải XNK của đội tàu trong nước chỉ chiếm khoảng 10-12% tổng sản lượng hàng hoá XNK của Việt Nam, còn lại do đội tàu nước ngoài đảm nhận.
Rõ ràng, hiệu quả hoạt động của đội tàu trong nước chưa tương xứng với số lượng đông đảo hiện có. Theo Thứ trưởng đâu là nguyên nhân của tình trạng này?
Mấu chốt của vấn đề là sự mất cân đối trong cơ cấu đội tàu Việt Nam. Trong tổng số 1.700 tàu hiện có thì chỉ có 28 tàu container, 172 tàu chuyên dụng chở hàng rời, hơn 940 tàu tổng hợp, 150 tàu chở dầu hoá chất, 9 tàu chở khí hóa lỏng, 37 tàu khách.
Theo cơ cấu này, tàu hàng rời tổng hợp chiếm tỷ lệ rất lớn, tàu chuyên dụng, tàu container chiếm tỷ lệ rất nhỏ, dẫn đến tình trạng dư thưa tàu hàng rời tổng hợp, tàu trọng tải nhỏ và đang thiếu tàu chuyên dụng, tàu có trọng tải lớn chạy tuyến quốc tế. Thực tế đó khiến cho đội tàu của Việt Nam chủ yếu đáp ứng nhu cầu vận tải hàng hóa ở vùng biển gần còn những vùng biển xa thì hầu như không đáng kể.
Để tạo điều kiện hơn nữa cho đội tàu trong nước, Bộ GTVT có tính đến phương án sẽ cấm toàn bộ các hãng tàu nước ngoài tham gia hoạt động vận tải hàng hóa nội địa không, thưa Thứ trưởng?
Vận chuyển hàng hóa nội địa là đặc quyền của các hãng tàu trong nước, bất kỳ quốc gia nào cũng vậy. Tuy nhiên, trong vài năm qua, do một số chủng loại tàu Việt Nam chưa đáp ứng được yêu cầu vận tải nên Bộ GTVT vẫn cấp phép cho một số DN sử dụng tàu mang cờ quốc tịch nước ngoài tham gia vận tải nội địa. Từ năm 2012 trở lại đây, việc cấp phép này đã giảm dần, đến nay chỉ còn hai tàu quy mô nhỏ mang cờ quốc tịch nước ngoài vận tải container nội địa.
Bộ chủ trương cho phép hai tàu trên tham gia vận tải nội địa, thu gom hàng về khu vực cảng Cái Mép-Thị Vải (Bà Rịa-Vũng Tàu) với mong muốn lôi kéo tàu mẹ của hai tàu cũng như những tàu lớn của các hãng tàu nước ngoài vào khu vực cảng Cái Mép-Thị Vải, nhằm nâng cao năng lực khai thác cảng. Bởi, mặc dù cảng này đã được đầu tư lớn nhưng công suất khai thác còn thấp.
Hiện nay, năng lực vận tải của tàu Việt Nam đối với một số loại hàng hóa đặc chủng như xi măng rời, khí hóa lỏng rất kém nên bắt buộc Bộ vẫn phải cấp giấy phép cho các tàu mang cờ quốc tịch nước ngoài tham gia vận tải nội địa.
Xin Thứ trưởng cho biết, thời gian tới, Bộ GTVT có chính sách hỗ trợ như thế nào để nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của đội tàu Việt Nam, nhất là trong vấn đề tăng thị phần vận tải hàng hóa XNK?
Muốn thoát khó, tăng thị phần vận tải, trước hết bản thân các DN phải tự tái cơ cấu lại đội tàu cho phù hợp với nhu cầu thực tế, đồng thời nâng cao năng lực quản trị để giảm chi phí, đủ sức cạnh tranh với các hãng tàu nước ngoài.
Bộ GTVT đã và đang đề ra cơ chế ưu đãi đối với các DN phát triển đội tàu phục vụ hàng hóa XNK. Bộ đã làm việc rất cụ thể với Bộ Công Thương để ban hành các giải pháp, nhằm đưa thị phần hàng hóa XNK trở lại cho đội tàu Việt Nam.
Bước đầu, hai Bộ đã trao đổi, làm việc với các hiệp hội ngành hàng, DN lớn trong nước và nhận được sự cam kết từ những đơn vị này là sẽ dành phần thị phần nhất định cho các DN tàu biển Việt Nam chuyên chở hàng hóa tới những thị trường gần. Động thái này nhằm kiểm tra xem năng lực của đội tàu Việt Nam có đáp ứng được yêu cầu vận tải hàng hóa hay không. Nếu đội tàu trong nước đáp ứng được yêu cầu, các đơn vị trên sẽ xem xét đến việc dùng tàu Việt vận tải hàng hóa XNK ở những thị trường xa hơn, thay vì việc thuê các hãng tàu nước ngoài như hiện nay.
Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!
Theo Báo Hải Quan.
