Đầu tháng 2 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã ký Quyết định 276/QĐ-TTg phê duyệt Đề án tái cơ cấu Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines) giai đoạn 2013-2015. Mục tiêu của đề án nhằm bảo đảm Vinalines có cơ cầu hợp lý, tập trung vào 3 lĩnh vực chính là vận tải biển, khai thác cảng biển và dịch vụ hàng hải nhằm từng bước tháo gỡ khó khăn trong giai đoạn 2012-2015 và phát triển trong giai đoạn 2016-2020, góp phần thực hiện thành công Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020.
Tập trung vào các nhiệm vụ then chốt
Về lĩnh vực cảng biển: Tập trung khai thác các cảng hiện có, trong đó ưu tiên đầu tư đồng bộ để khai thác có hiệu quả cụm cảng phía Bắc tại khu vực Hải Phòng, Quảng Ninh và cụm cảng phía Nam khu vực Cái Mép – Thị Vải và khu vực TP Hồ Chí Minh; rà soát cắt giảm chi phí, đảm bảo khai thác cảng biển có hiệu quả. Không tiếp tục triển khai thực hiện Dự án Cảng trung chuyển quốc tế Vân Phong để kêu gọi các nhà đầu tư khác trong và ngoài nước đầu tư xây dựng theo quy hoạch.
Đối với lĩnh vực vận tải biển: Cơ cấu lại đội tàu phù hợp với nhu cầu của thị trường; có phương án bán những tàu cũ khai thác không hiệu quả để giảm lỗ; chú trọng khai thác thị trường vận tải biển trong nước; nâng thị phần vận tải hàng hóa xuất, nhập khẩu bằng đường biển của nước ta lên 25% - 30%.
Rà soát lại các chương trình đóng mới tàu biển phù hợp với khả năng tài chính của Tổng công ty và nhu cầu thị trường. Trước mắt, dừng triển khai đóng mới 6 tàu, giãn tiến độ thực hiện 11 tàu và tập trung đóng mới dứt điểm 7 tàu để đưa vào khai thác trong các chương trình đóng mới tàu biển đã ký với Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy Việt Nam.
Trong lĩnh vực dịch vụ: Phát triển đồng bộ dịch vụ hỗ trợ vận tải biển, đặc biệt là dịch vụ logistics, hướng đến dịch vụ trọn gói và mở rộng ra nước ngoài; hình thành một số cảng cạn, trung tâm phân phối hàng hóa và các loại hình dịch vụ hàng hải tiên tiến khác ở các khu vực đầu mối vận tải.
Buộc thoái vốn khỏi 37 doanh nghiệp
Theo Đề án, có hai doanh nghiệp do Công ty mẹ - Tổng công ty Hàng hải Việt Nam nắm giữ 100% vốn điều lệ là Công ty TNHH Một thành viên Công nghiệp tàu thủy Sông Hậu và Công ty TNHH Một thành viên Công nghiệp tàu thủy Cà Mau; 9 doanh nghiệp cổ phần do Tổng công ty Hàng hải Việt Nam nắm giữ 75% vốn điều lệ; 7 doanh nghiệp cổ phần do Tổng công ty Hàng hải Việt Nam nắm giữ trên 50 – 65% vốn điều lệ; 14 doanh nghiệp do Công ty mẹ - Tổng công ty Hàng hải Việt Nam nắm giữ từ trên 50% - 65% vốn điều lệ; 4 doanh nghiệp do Công ty mẹ - Tổng công ty Hàng hải Việt Nam nắm giữ dưới 50% vốn điều lệ.
Cũng theo Đề án này, Vinalines buộc phải thoái toàn bộ vốn góp đã đầu tư tại 37 doanh nghiệp trong giai đoạn từ 2012 – 2015. Cụ thể ngay trong năm 2013, Vinalines buộc phải thoái toàn bộ vốn ra khỏi 16 doanh nghiệp gồm: Tổng Công ty CP Bảo Minh; Cty CP Vận tải & Cung ứng xăng dầu (Tranpesco); Cty CP dịch vụ tổng hợp cảng Đà Nẵng (Portserco); Cty CP Chứng khoán Thủ Đô; Cty CP Bất động sản Vinalines; Công ty Gemadept; Công ty CP Container Việt Nam (Viconship); Cty CP Sao Vàng; Cty CP đại lý vận tải Safi; Cty CP dịch vụ công nghiệp hàng hải; Cty CP dịch vụ kỹ thuật hàng hải; Công ty CP XD-TM-DV tổng hợp Cảng Sài Gòn; Công ty CP TM-DV tổng hợp Cảng Hải Phòng; Cty CP Đầu tư Dầu khí Sao Mai – Bến Đình; Cty TNHH sửa chữa tàu biển Vinalines và Cty TNHH sửa chữa tàu biển Vinalines-Đông Đô. Tiếp đó, giai đoạn 2013-2014 thoái toàn bộ vốn khỏi 14 công ty khác và đến năm 2015 tiếp tục thoái toàn bộ vốn khỏi 7 công ty khác nữa. Tổng số tiền mà Vinalines buộc phải thoái vốn lên đến gần 2.411 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, sáp nhập Công ty Thương mại xăng dầu đường biển và Công ty Kinh doanh xăng dầu Vianlines phía Bắc, thực hiện cổ phần hóa Tổng công ty không nắm giữ cổ phần. Ngoài ra, sẽ thực hiện giải thể 2 doanh nghiệp: Chi nhánh Tổng công ty Hàng hải Việt Nam tại thành phố Cần Thơ; Liên doanh Trung tâm Nhân lực hàng hải Đông Nam Á (Vina-STC); thực hiện phá sản 2 doanh nghiệp: Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Vận tải viễn dương Vinashin (Vinashinlines); Công ty cổ phần Vận tải dầu khí Việt Nam (Falcon).
Thanh Long