Khối Nghiên cứu Kinh tế của Ngân hàng HSBC (HSBC Global Research) vừa công bố bản báo cáo về Kinh tế vĩ mô - Triển vọng kinh tế vĩ mô Việt Nam số tháng 1/2014: "Năm 2014 - Năm của các nhà xuất khẩu".
Kỳ vọng xuất khẩu khởi sắc
Theo Báo cáo, trong những năm tới, Việt Nam có thể trở thành một trong những quốc gia được hưởng lợi nhiều nhất khi nhu cầu từ các nước phương Tây đã được cải thiện. Lý do rất đơn giản vì nền kinh tế Việt Nam vốn là một quốc gia phụ thuộc vào xuất khẩu với việc xuất hàng chiếm tỷ trọng 81% GDP cả nước trong năm 2012. Mặc dù nhu cầu toàn cầu có sự dao động trong năm 2013 và giá cả hàng hoá đang giảm nhưng tăng trưởng xuất khẩu vẫn đạt mức đáng kể 15,4%. Nguyên nhân là do tình hình xuất hàng dệt may cùng với đầu tư nước ngoài mới trong lĩnh vực điện tử đã phục hồi. Với nguồn vốn giải ngân FDI tăng 9,9% và nguồn vốn đăng ký tăng tốc đáng kể, báo cáo cho thấy sự kỳ vọng xuất khẩu sẽ khởi sắc trong năm 2014.
Từ một quốc gia luôn ở tình trạng thâm hụt thương mại trong nhiều năm, Việt Nam trong năm 2013 đã đạt mức thặng dư thương mại 900 triệu USD sau khi đã có thặng dư nhẹ trong năm 2012. Kết quả này đã giúp Việt Nam cải thiện sự ổn định kinh tế vĩ mô nhưng đồng thời cũng thể hiện những mặt yếu kém của nhu cầu nội địa. Nhu cầu tiêu dùng và đầu tư thấp đã kéo tăng trưởng nhập khẩu giảm.
Chúng tôi hy vọng hoạt động xuất khẩu trong năm 2014 sẽ tăng lên nhưng nhu cầu nội địa có thể sẽ vẫn trì trệ do tình hình nợ xấu vẫn đang treo lơ lửng. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã thành lập công ty quản lý nợ nhưng vẫn chưa giải quyết rốt ráo nhiều vấn đề về cải cách lĩnh vực tài chính. Thủ tướng Chính phủ có thể nâng tỷ lệ sở hữu nước ngoài tại các công ty niêm yết từ mức 49% lên 60% để thu hút các dòng vốn ngoại. Để cải thiện tình hình thì Nhà nước cần phải thực hiện những cải cách thêm nữa để xử lý những khoản nợ xấu và giảm áp lực trong hệ thống tài chính. Nếu Việt Nam không thực thi những cải cách để giải quyết những vướng mắt thì đất nước sẽ còn tiếp tục tăng trưởng dưới mức tiềm năng khi các doanh nghiệp trong nước bị ảnh hưởng bởi hệ thống tài chính bị đóng băng trong bối cảnh thị trường ngày càng cạnh tranh. Cải tổ ngành ngân hàng, đầu tư cho hệ thống hạ tầng cơ sở, tái cấu trúc chuỗi cung ứng và phát triển nguồn nhân lực là một vài cải cách cần được thực hiện để kích thích nền kinh tế phát triển lên một tầm cao mới.
Việt Nam bắt đầu bước vào năm Giáp Ngọ với triển vọng đang dần tươi sáng hơn. Xuất khẩu, đặt biệt ở các doanh nghiệp sản xuất có vốn đầu tư nước ngoài sẽ thúc đẩy tăng trưởng cho Việt Nam. Chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam trong tháng 12 đã thể hiện sản lượng ngành sản xuất tăng tốc đạt mức 51,8 điểm – mức cao nhất kể từ tháng 4/2011. HSBC kỳ vọng sản lượng sẽ tiếp tục đà tăng trong những tháng tới khi hàng tồn kho ở mức thấp trong khi đơn đặt hàng đang phục hồi. Lạm phát cũng đang trên đà giảm từ mức 9,3% trong năm 2012 xuống còn 6,6% trong năm 2013. Kỳ vọng lạm phát sẽ tăng nhẹ trong năm 2014 do giá xăng dầu và thực phẩm tăng cao hơn.
Một năm phát triển mạnh mẽ hơn
Ngành sản xuất vẫn là một điểm sáng quan trọng cho nền kinh tế Việt Nam. Chỉ số PMI ngành sản xuất trong tháng 12 đã tăng lên 51,8 điểm từ mức 50,3 điểm trong tháng trước. Chỉ số PMI cho thấy ngành sản xuất đã tăng trưởng mạnh trong quý IV/2013 và thể hiện GDP đạt mức tăng trưởng 6% cũng trong quý này. Điểm tích cực về kết quả chỉ số PMI tháng này là các chỉ số phụ đều mạnh hơn đặc biệt là đơn đặt hàng mới và việc làm. Chỉ số phụ đơn đặt hàng mới đã tăng mạnh từ mức 48,8 điểm trong tháng 11 lên 52,5 điểm trong tháng 12. Điều này khá ấn tượng khi đơn đặt hàng xuất khẩu mới giảm trái ngược với mức tăng trong tháng trước mặc dù với tốc độ chậm hơn.
Đơn đặt hàng mới tăng cộng với hàng tồn kho giảm có nghĩa là sản lượng sẽ tăng trong nhưng tháng tới để đáp ứng nhu cầu hàng hoá.
Số lượng hàng mua tăng mạnh phản ánh trạng thái nhu cầu tăng. GDP của châu Âu và Mỹ dự kiến sẽ tăng trong năm 2014, từ đó sẽ giúp thúc đẩy nhu cầu đối với hàng hoá Việt Nam như hàng dệt may và điện tử, chúng tôi kỳ vọng lĩnh vực sản xuất sẽ tiếp tục đà tăng trong thời gian tới. Tin tích cực nhất từ chỉ số PMI là chỉ số phụ việc làm tăng mạnh. Điều này phản ánh tính cạnh tranh trong ngành sản xuất cần nhiều lao động vốn đã thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài cao trong năm 2013.
Điều này có được là do lĩnh vực dịch vụ ổn định và ngành sản xuất đã khởi sắc được hỗ trợ bởido tăng trưởng xuất khẩu. Nhu cầu đối với ngành dịch vụ ở Việt Nam có khuynh hướng ổn định do đa phần là nhu cầu đối với dịch vụ thiết yếu. Lĩnh vực dịch vụ chiếm 43,9% tăng trưởng GDP trong năm 2013 và đã tăng 7,4% trong quý IV so với cùng kỳ năm ngoái và tăng 6,6% trong năm 2013. Tình hình sức khoẻ lĩnh vực dịch vụ đã giúp bù đắp cho lĩnh vực nông nghiệp tăng trưởng chậm chạp vốn chỉ tăng ít ỏi 2,4% trong quý IV.2013 so với cùng kỳ năm ngoái, dẫn đến mức tăng nguyên năm 2013 là 2,7%. Nguyên nhân của tình trạng này là do giá cả những mặt hàng xuất khẩu chính yếu như gạo và cà phê đều giảm. Lĩnh vực sản xuất trong khi đó lại tăng mạnh từ mức 8,6% trong quý III lên 8,9% trong quý IV so với cùng kỳ năm ngoái, dẫn đến mức tăng 7,4% cho nguyên năm. Báo cáo cho thấy kỳ vọng ngành sản xuất sẽ tiếp tục hoạt động tốt trong năm 2014 nhờ vào nhu cầu nước ngoài được cải thiện và các điều kiện nội địa ổn định.
Lạm phát tăng tốc trong tháng 12 lên 6,6% từ mức 5,8% trong tháng 11 so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này là do giá cả vận chuyển và thực phẩm tăng mạnh. Bộ Tài chính gần đây đã cho phép các nhà bán lẻ tăng giá gas và xăng dầu. Tiến tới năm 2014 HSBC kỳ vọng giá cả sẽ còn tăng thêm đối với các mặt hàng năng lượng như điện và xăng dầu. Trong khi lạm phát năm 2014 dự kiến sẽ tăng trung bình 7,9%, Ngân hàng Nhà nước đang có cơ sở để giữ mức lãi suất ổn định trong quý I/2014.
Những điểm sáng chính yếu trong năm 2014 sẽ vẫn là các doanh nghiệp chuyên xuất khẩu. Với các điều kiện toàn cầu đang được cải thiện và những hiệp định thương mại đang trong quá trình đàm phán, các công ty chuyên xuất khẩu sẽ có một năm tăng trưởng mạnh nữa. Biểu đồ 4 cho thấy cán cân thương mại đã dương trong hai năm vừa qua do xuất khẩu tăng trưởng mạnh và nhập khẩu đang chậm lại. Với việc tăng cường đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu sang Mỹ (chiếm 18% tổng kim ngạch xuất khẩu) và châu Âu (chiếm 14% tổng kim ngạch xuất khẩu), Việt Nam được đánh giá sẽ hưởng lợi nhiều từ nhu cầu các nước phương Tây được cải thiện. HSBC kỳ vọng xuất khẩu sẽ tăng 20% trong năm 2014 từ mức tăng 15,4% trong năm 2013. Điều này sẽ giúp hỗ trợ tăng trưởng GDP đạt mức 5,6% trong năm 2014 từ mức 5,4% trong năm 2013.
Theo Báo Diễn Đàn Doanh Nghiệp điện tử
Đăng nhập
