Hôm nay (13-4), Ngân hàng Thế giới (WB) vừa có báo cáo nhận định nền kinh tế Việt Nam đã có những dấu hiệu khởi sắc và được dẫn dắt bởi các ngành nông nghiệp và chế tạo. WB cũng cho rằng, kinh tế Việt Nam vẫn tăng trưởng dưới mức tiềm năng là do những cải cách cơ cấu còn chậm chạp, đặc biệt trong khu vực ngân hàng và doanh nghiệp nhà nước (DNNN).
Trong Báo cáo cập nhật kinh tế khu vực Đông Á - Thái Bình Dương tháng 4-2015 của WB ghi nhận, sau một số khó khăn giữa năm 2014, kinh tế Việt Nam đã khởi sắc trở lại và tăng trưởng cuối năm đã vượt mức kỳ vọng. Việc tăng trưởng này đã đem lại kết quả công bằng, làm giảm đáng kể tình trạng nghèo và đem lại sự thịnh vượng.
Theo đó, bất bình đẳng được tính bằng hệ số Gini đã tăng nhẹ trong giai đoạn đầu thập kỷ 1990 cho đến năm 2004, sau đó ổn định rồi giảm nhẹ trong những năm gần đây. Tỷ lệ nghèo đã giảm liên tục, đến mức độ mà nghèo-cùng-cực gần như đã được xóa bỏ.
WB cũng nhìn nhận việc kinh tế vĩ mô ổn định hơn là nền tảng cho sự tăng trưởng trong những năm gần đây. Lạm phát ổn định bình quân ở mức 4,1% trong năm 2014, đây là mức thấp nhất kể từ năm 2003. Có được kết quả đó, theo WB là nhờ vào sự suy yếu trong giá cả lương thực và năng lượng trên toàn cầu.N
Đánh giá xuất khẩu của Việt Nam tăng vững chắc, trong khi dòng vốn FDI và kiều hối được duy trì và nhập khẩu yếu đã giúp cải thiện cái cân vãng lai, qua đó tạo điều kiện tăng dự trữ ngoại hối lên mức ba tháng nhập khẩu trong năm 2014.
“Những diễn biến tích cực này đã góp phần cải thiện xếp hạn tín dụng quốc gia và giúp Việt Nam phát hành thành công một tỷ USD trái phiếu ra thị trường quốc tế” - WB nhìn nhận.
Thâm hụt tài khóa tăng từ 1,1% GDP năm 2011 lên mức bình quân 5,9% giai đoạn năm 2012-2014, phản ánh chính sách tài khóa nghịch chu kỳ. Biện pháp kích thích tài khóa được thể hiện ở cả sự sụt giảm thu ngân sách lẫn tăng chi thường xuyên.
Mặc dù đã có những khởi-động-ban-đầu nhưng công cuộc đổi mới khu vực DNNN vẫn diễn ra chậm hơn so với các chỉ tiêu kế hoạch. Tuy nhiên, WB cho rằng, chỉ cổ phần hóa các DNNN là chưa đủ, những cải cách này phải tập trung vào việc nâng cao hiệu quả hoạt động và mức độ cạnh tranh trong khu vực doanh nghiệp, với những biện pháp tọng tâm nhằm củng cố quản trị doanh nghiệp và thực thi hợp đồng, cũng như giảm các rào cản gia nhập thị trường.
“Phải có sự chú trọng đặc biệt đến việc thúc đẩy một sân-chơi-bình-đẳng giữa DNNN và doanh nghiệp dân doanh” - WB khuyến nghị.
Chính sách tiền tệ được điều hành theo định hướng nởi lỏng trong năm 2014, tuy nhiên, theo WB, tăng trưởng tín dụng bị kìm hãm bởi bảng cân đối tài sản yếu kém của các ngân hàng, những quan ngại về “sức khỏe tài chính” của người vay và cầu tín dụng còn yếu do niềm tin của nhà đầu tư và người tiêu dùng còn thấp.
Đánh giá về các thách thức đối với nền kinh tế Việt Nam, WB cho rằng sự suy yếu của giá cả mặt hàng gạo và các nông sản khác trên toàn cầu sẽ tác động tiêu cực đến thu nhập và tiêu dùng, đặc biệt là người dân tại nông thôn. Bên cạnh đó, giá dầu dự báo có xu hướng giảm cũng có thể gia tăng áp lực đối với thu ngân sách; trong khi đầu tư của tư nhân trong nước vẫn còn “dè dặt”, bởi niềm tin của doanh nghiệp còn thấp.
Dự báo tăng trưởng toàn cầu vẫn còn chậm và nhiều bất trắc, WB cho rằng, điều này tạo ra những rủi ro đối với xuất khẩu và dòng vốn FDI vào Việt Nam. Tuy nhiên, WB cũng chỉ ra các hiệp định thương mại đang đàm phán có thể đem lại cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam.
Theo WB, những cải cách trong nước như việc củng cố tài khóa trung hạn, tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh và những nỗ lực đổi mới khu vực ngân hàng và DNNN với quyết tâm cao và rõ ràng hơn sẽ là tín hiệu quan trọng đến các nhà đầu tư trong nước và quốc tế - đó sẽ là nền móng cho tăng trưởng mạnh mẽ hơn trong tương lai.
Theo Báo Nhân Dân