Theo Thương vụ Việt Nam tại Tây Ban Nha, Bộ Y tế Tây Ban Nha vừa gửi công hàm thông báo về việc Ủy ban châu Âu ban hành lệnh cảnh báo đối với hạt tiêu Việt Nam sau khi phát hiện hàm lượng chất diệt nấm carbendazim vượt quá giới hạn cho phép trong lô hàng.
Cảnh báo về chất lượng hạt tiêu đen
Theo công hàm này, mới đây cơ quan chức năng Tây Ban Nha đã phát hiện hàm lượng chất diệt nấm carbendazim vượt quá giới hạn cho phép trong lô hàng hạt tiêu đen của Công ty cổ phần Phục Sinh xuất khẩu đi Tây Ban Nha. Vì vậy trong thời gian tới phía Tây Ban Nha sẽ áp dụng các biện pháp kiểm soát đặc biệt đối với việc nhập khẩu hạt tiêu đen tại các cửa khẩu của nước này nhằm đảm bảo kiểm tra chất lượng chính thức từ nơi xuất xứ, kết quả kiểm tra các lần tới đạt yêu cầu, hoặc cho đến khi Ủy ban châu Âu ban hành các biện pháp kiểm tra chung cho các nước thành viên. Riêng với lô hàng hạt tiêu đen của Công ty cổ phần Phục Sinh, tổ chức trên sẽ thu giữ mẫu hàng bị nghi ngờ, phân tích chi tiết tổng thể hàm lượng chất diệt nấm carbendazim, lưu giữ toàn bộ lô hàng chờ kết quả chính thức.
Từ năm 2000 đến nay, Việt Nam liên tục đứng đầu thế giới về sản xuất và xuất khẩu hồ tiêu, chiếm 50% sản lượng xuất khẩu toàn cầu. Do hồ tiêu xuất khẩu được giá cao nên xuất hiện hiện tượng người dân chặt bỏ một số loại cây trồng khác để trồng hồ tiêu, dẫn đến tình trạng vỡ quy hoạch trong sản xuất hồ tiêu ở nhiều địa phương. Diện tích trồng hồ tiêu tăng từng năm, năm 2014 diện tích hồ tiêu tăng 17.000 ha so với năm 2014 đạt hơn 85.000 ha. Năm 2015 mặc dù chưa có thống kê đầy đủ, nhưng dự báo diện tích hồ tiêu cả nước đã vượt con số 100.000 ha. Mặc dù diện tích tăng như trên, nhưng sản lượng xuất khẩu lại giảm. So với năm 2014, xuất khẩu tiêu cả năm 2015 đạt 133.000 tấn với giá trị 1,26 tỷ USD, giảm 14,4% về khối lượng, nhưng tăng 5% về giá trị. Trong đó Tây Ban Nha là nước nhập khẩu hạt tiêu đứng thứ hai, sau Trung Quốc với kim ngạch xuất khẩu năm 2015 đạt 34,2 triệu USD, tăng 33,6% so với năm 2014. Tuy nhiên tháng 1/2016, khối lượng tiêu xuất khẩu cả nước ước đạt 7.000 tấn, giá trị kim ngạch đạt 67 triệu USD, giảm 30,2% về khối lượng và giảm 31,5% về giá trị so với cùng kỳ năm 2015.
Lý giải nguyên nhân này, Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA) cho rằng, phần diện tích tăng trong thời gian qua chưa tới thời điểm thu hoạch. Bên cạnh đó, năng suất hồ tiêu của một số vùng đang giảm mạnh do ảnh hưởng của hiện tượng El-nino. Mặt khác, thị trường hồ tiêu đang chịu sự chi phối khá lớn của người sản xuất, nhiều người dân khi thấy giá tiêu xuống đã trữ hàng, hạn chế bán ra nên lượng tồn kho vẫn còn nhiều, dẫn đến lượng xuất khẩu trong năm 2015 không cao. Ngoài tình trạng sản xuất vỡ quy hoạch, ngành hồ tiêu cũng đang phải đối mặt với những yêu cầu khắt khe hơn của các thị trường thế giới về vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm và dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Đáng chú ý, đã có một số lô hàng hồ tiêu Việt Nam bị một số thị trường cảnh báo về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật vượt mức cho phép. Điều này, đòi hỏi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần có chiến lược phát triển ngành hồ tiêu một cách tổng thể, theo quy hoạch diện tích từng địa phương, từng vùng và có chính sách hỗ trợ, biện pháp đẩy mạnh phát triển vườn tiêu theo các quy chuẩn về thực hành sản xuất tốt đã được công nhận để lấy lại uy tín cho tiêu đen xuất khẩu.
Đẩy mạnh mô hình trồng tiêu sạch
Được biết thời gian qua, Công ty cổ phần Phát triển công nghệ sinh học (Dona - Techno) tại thị xã Long Khánh (tỉnh Đồng Nai) đã triển khai chương trình liên kết với nông dân làm tiêu sạch. Hiện chương trình đã thu hút được 53 hộ nông dân tại các tỉnh, như Đồng Nai, Đắk Nông, Bình Thuận, Bình Phước, Lâm Đồng, Bà Rịa - Vũng Tàu... với diện tích khoảng 60 ha. Tham gia chương trình, nông dân được Dona - Techno cho mua gối đầu thuốc phòng trừ dịch bệnh; hỗ trợ về thuốc và quy trình kỹ thuật trị bệnh chết chậm trên cây tiêu. Dona - Techno cũng ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm tiêu sạch với nông dân với giá cao hơn mặt bằng chung ngoài thị trường.
Hiện doanh nghiệp vẫn tiếp tục mở rộng mô hình liên kết với nông dân để nhân rộng diện tích trồng tiêu sạch trên nhiều tỉnh, thành trên cả nước. Hay như mô hình Câu lạc bộ sản xuất tiêu bền vững xã Thanh An, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước với sự tham gia của các hộ gia đình có từ 700 nọc tiêu đang cho thu hoạch trở lên được thành lập từ tháng 7/2013. Ban đầu chỉ được một vài thành viên tham gia vì còn hoài nghi tính khả thi và những lợi ích mang lại cho người trồng tiêu, đến nay qua hơn 2 năm hoạt động câu lạc bộ này đã thu hút 31 thành viên tự nguyện gia nhập. Câu lạc bộ phát triển tiêu bền vững nằm trong dự án phát triển chuỗi cung ứng tiêu bền vững được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tổ chức Phát triển Hà Lan, Công ty Chế biến gia vị Nedspice Việt Nam liên kết thực hiện. Theo đó Công ty Chế biến gia vị Nedspice Việt Nam và các hộ trồng tiêu ký kết hợp đồng đây là dự án mang lại nguồn lợi cho 2 bên. Điểm đặc biệt của dự án là các hộ trồng tiêu có thể ký gửi tiêu cho Nedspice và được ứng 70% tiền theo giá thời điểm ký gửi để chờ giá tốt. Người trồng tiêu có thể chốt giá bán bất cứ lúc nào và sẽ được công ty thanh toán 100% tiền theo giá hiện tại.
Tham gia câu lạc bộ, người trồng tiêu được hướng dẫn về cách chăm sóc cây tiêu từ cách bón phân cho tới phòng trừ sâu bệnh, chủ yếu là phân hữu cơ, hạn chế sử sụng phân hóa học, chỉ sử dụng thuốc trừ sâu nằm trong danh mục cho phép, vừa tiết kiệm chi phí vừa bảo vệ môi trường. Quan trọng hơn tham gia vào mô hình câu lạc bộ tiêu sạch này, người trồng yên tâm, bởi vì công ty bao tiêu sản phẩm đồng thời hướng dẫn các quy trình chăm sóc cũng như thuốc bảo vệ thực vật thì có các danh mục công ty đưa về là những loại nào không được sử dụng, cấm sử dụng.
Theo các hộ sản xuất tiêu sạch xã Thanh An, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước, sau một thời gian tham gia câu lạc bộ tiêu sạch bền vững, các hộ nông dân đều thấy được hiệu quả rõ rệt. Không chỉ vì lợi ích kinh tế, giúp nông dân vươn lên làm giàu chính đáng, các thành viên tham gia câu lạc bộ cũng đã ý thức được một lợi ích quan trọng khác là bảo vệ môi trường thông qua việc sử dụng các sản phẩm chăm sóc cây tiêu như phân bón, thuốc trừ sâu, giúp người nông dân yên tâm trong việc thâm canh cây trồng khó tính này. Nhưng quan trọng hơn, sản xuất tiêu sạch sẽ giúp cho xuất khẩu tiêu giữ vững vị trí “thống soái” trên thị trường quốc tế.
Theo Báo Công Thương
Đăng nhập
