Từ đầu năm 2016 đến nay xăng, dầu đã 4 lần giảm giá nhưng nhiều doanh nghiệp vận tải vẫn chưa giảm giá cước vận chuyển tương ứng. Trao đổi với ĐTTC về thực trạng này, ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Ô tô Việt Nam, cho rằng các cơ quan quản lý nhà nước cần xây dựng các công cụ điều tiết thị trường để giá cước vận tải được hình thành theo cơ chế thị trường cạnh tranh, đảm bảo hài hòa lợi ích giữa người sử dụng và doanh nghiệp (DN) vận tải.
PHÓNG VIÊN: - Thưa ông, thời gian qua dư luận bức xúc về việc giá cước vận tải không giảm tương ứng với đà giảm của giá xăng dầu, quan điểm của Hiệp hội về vấn đề này thế nào?
Ông NGUYỄN VĂN THANH: - Theo phản ánh của nhiều hãng vận tải, dù từ đầu năm 2016 đến nay giá xăng, dầu được điều chỉnh giảm 4 lần, nhưng chỉ giảm chi phí đầu vào khoảng 1,5-2,5%, trong khi các khoản chi phí vận tải khác lại tăng kể, như bảo hiểm tăng do tính thêm phụ cấp, phí đường bộ thay đổi... Việc chi phí xăng, dầu giảm không chênh lệch đáng kể với chi phí khác nên DN vận tải chưa giảm giá cước. Hơn nữa với các loại hình vận tải như taxi, xe khách chạy tuyến cố định việc điều chỉnh giá cước vận tải hiện nay rất phức tạp. Theo Thông tư liên tịch 152/2014 của liên bộ Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) - Tài chính, việc DN điều chỉnh giá cước vận tải vượt 3% phải làm hồ sơ kê khai lại, trình sở GTVT, sở tài chính, UBND huyện, thị, thành phố thông qua. Đồng thời, DN vận tải phải in lại vé, tiến hành thông báo và niêm yết các thông tin trên xe, bến xe tốn rất nhiều thời gian, chi phí. Với các hãng taxi việc thay đổi giá phải tiến hành kiểm định lại đồng hồ cũng rất gian nan. Vì vậy sẽ có độ trễ giữa giảm giá xăng dầu với giảm giá cước vận tải. Năm 2015 hiệp hội đã có văn bản vận động các thành viên nên xem xét giảm giá cước vận tải khi giá nguyên liệu giảm 20% so với thời điểm kê khai giá.
- Vậy theo ông cần làm gì để hài hòa lợi ích giữa các bên trong hoạt động vận tải?
- Thực tế hiện nay, giá nguyên liệu đầu vào chiếm 20-30% giá thành cước vận tải, bởi chi phí đầu vào của của một DN vận tải phụ thuộc vào nhiều loại chi phí như mua phương tiện, nhiên liệu, phí bảo trì đường bộ, thuê nhân công… Hiện Bộ GTVT và Bộ Tài chính đang cùng dự thảo thông tư về điều chỉnh giá cước vận tải khi giá xăng, dầu tăng hoặc giảm. Theo đó các DN sẽ phải điều chỉnh giá cước vận tải khi giá xăng dầu biến động ở mức 20% so với thời điểm đăng ký kê khai giá cước vận tải với các cơ quan quản lý nhà nước.
Hiện nay, việc điều chỉnh giá cước vận tải với xe container, xe tải nhẹ rất dễ thực hiện. Nhưng việc điều chỉnh giá cước với xe taxi, xe khách chạy tuyến cố định khó thực hiện hơn vì phải tuân thủ các quy trình về điều chỉnh giá được Bộ GTVT và Bộ Tài chính ban hành. Trong khi đó các quy định này chưa thật rõ ràng khiến DN khó thực hiện. Bên cạnh đó, việc điều chỉnh giá cước vận tải cũng không thể yêu cầu tất cả hãng taxi, các công ty vận tải hành khách chạy tuyến cố định phải áp dụng chung một mức giá, trên cùng một đoạn tuyến. Cùng một cung đường, một đoạn tuyến nhưng chi phí đầu vào của DN vận tải rất khác nhau. Đầu vào của ngành vận tải phụ thuộc rất lớn vào đầu tư mua phương tiện và chi phí nhiên liệu. Như vậy, với các hãng taxi nếu sử dụng các loại xe khác nhau sẽ có chi phí đầu vào khác nhau khiến giá thành vận tải hành khách khác nhau.
Vì thế, các cơ quan quản lý nhà nước cần đưa ra một khung quản lý chung cho hoạt động vận tải, trong đó có hoạt động của các hãng taxi và các công ty vận tải hành khách chạy tuyến cố định. Cách quản lý giá cước vận tải hiện nay chưa có sự thống nhất, thiếu một quy trình rõ ràng để DN tự thực hiện điều chỉnh giá cước vận tải khi giá xăng, dầu biến động. Để hài hòa lợi ích giữa các đơn vị, người sử dụng dịch vụ và DN vận tải, các cơ quan quản lý cần thể hiện vai trò điều tiết thị trường thông qua các công cụ quản trị rõ ràng, xây dựng một quy trình để DN vận tải thực hiện.
- Thời gian qua nhiều DN kinh doanh vận tải, hãng taxi đã không thực hiện giảm giá cước tương ứng với giá nhiên liệu đầu vào. Theo ông có cần chế tài mạnh hơn để khắc phục tình trạng này?
- Thực tế DN vận tải phải tính toán rất kỹ khi tiến hành điều chỉnh giá cước. Mặt khác DN vận tải hay các hãng taxi đều hoạt động theo nguyên tắc thị trường vì mục đích lợi nhuận. Đương nhiên khi giá xăng tăng họ sẽ sốt sắng tăng giá cước hơn việc giảm giá cước khi giá xăng dầu giảm. Đấy là chưa nói đến việc điều chỉnh giá cước lên, xuống của các hãng taxi và các công ty vận tải hành khách tuyến cố định sẽ phát sinh chi phí điều chỉnh đồng hồ, in lại vé, đăng ký điều chỉnh giá vé.
Để DN vận tải thực hiện đúng nghĩa vụ của mình, tránh thiệt hại cho các bên, cơ quan quản lý nhà nước cần xây dựng các quy trình cụ thể về điều chỉnh giá cước khi có sự tăng, giảm giá xăng dầu và buộc DN phải tuân thủ. Nếu DN không tuân thủ cần áp dụng các biện pháp mạnh hơn như thu giấy phép kinh doanh dịch vụ, cấm tham gia hoạt động vận tải.
- Xin cảm ơn ông.
Giá cước vận tải hãy để thị trường tự quyết định dựa trên quy luật cạnh tranh của thị trường. Các cơ quan quản lý không thể dùng mệnh lệnh hành chính để điều tiết thị trường được. Cần quản lý thị trường vận tải bằng quy định, còn việc ra văn bản vận động DN vận tải, hay các hãng taxi giảm giá khi xăng dầu giảm giá là công việc của các hiệp hội vận tải.
Theo Sài Gòn Đầu Tư.
Đăng nhập
