 |
Xuất khẩu rau quả tiếp tục đạt mức tăng trưởng tốt, 2 tháng đầu năm 2016 kim ngạch tăng mạnh tới 61,96% so với cùng kỳ năm 2015, đạt 331,74 triệu USD.
Trung Quốc là thị trường hàng đầu tiêu thụ rau quả của Việt Nam, kim ngạch tăng tới 185% so với cùng kỳ, đạt 236,66 triệu USD, chiếm 71,34%% trong tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả của cả nước.
Tiếp sau thị trường chủ đạo Trung Quốc, là các thị trường như: Hoa Kỳ đạt 13,27 triệu USD, tăng 60%; Hàn Quốc 9,81 triệu USD, tăng 0,71%; Nhật Bản 8,3 triệu USD, giảm 12,44%; Thái Lan 7,63 triệu USD, tăng 9,15%.
Kim ngạch xuất khẩu rau quả liên tục tăng trưởng; nếu từ những năm 1998 trở về trước, đơn vị tính chỉ ở mức “chục triệu USD”; từ năm 1999 cho đến năm 2012, tức là sau 14 năm, đơn vị tính cũng chỉ ở mức “trăm triệu USD”, thì năm 2013, lần đầu tiên, mặt hàng này đạt kim ngạch con số “tỉ USD”: 1,1 tỉ USD. Và lần đầu tiên, rau quả tham gia “câu lạc bộ” các mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu từ 1 tỉ USD trở lên.
Tuy tham gia muộn hơn nhiều mặt hàng khác, nhưng từ sau đó, kim ngạch xuất khẩu mặt hàng rau quả lại tăng liên tục và khá nhanh (năm 2013 đạt gần 1,1 tỉ USD, năm 2014 đạt gần 1,49 tỉ USD, năm 2015 đạt trên 1,81 tỉ USD).
Xuất khẩu rau quả đạt được kết quả khả quan là do nhiều nguyên nhân, cả về sản xuất, xuất khẩu.
Về sản xuất, cây rau, quả đã tăng khá về diện tích gieo trồng. Riêng diện tích cây ăn quả lâu năm, nếu năm 1980 mới đạt 185,6 nghìn ha, năm 1990 đạt 281,2 nghìn ha, năm 2000 đạt 565 nghìn ha, năm 2010 đạt 779,7 nghìn ha, năm 2015 ước đạt trên 800 nghìn ha). Sản lượng một số loại cây ăn quả còn tăng với tốc độ cao hơn và hiện đạt được quy mô lớn (nho 20.700 tấn, xoài 688.900 tấn, cam quýt 736.100 tấn, nhãn 515.100 tấn, vải và chôm chôm 697.100 tấn,...). Diện tích rau, hoa cũng tăng nhanh, trong đó có một số loại đã xuất khẩu với khối lượng khá; ở Lâm Đồng đã xuất hiện khu trồng hoa không đất công nghệ cao.
Về xuất khẩu rau quả đã tăng cả về số loại, cả về khối lượng và cả về thị trường. Rau quả Việt Nam đã có mặt ở nhiều nước và vùng lãnh thổ, trong đó năm 2015 đã có 16 thị trường đạt kim ngạch trên 10 triệu USD. Tuy đạt được những kết quả tích cực, nhưng xuất khẩu rau quả cũng còn những hạn chế và đứng trước những thách thức không nhỏ.
Trước hết là kim ngạch xuất khẩu rau quả còn ở dưới tiềm năng và thế mạnh về đất đai, khí hậu, chủng loại rau quả của nước ta trong khi có nhiều loại đặc sản nổi tiếng như chuối ngự, nhãn lồng, vải thiều, xoài, nhiều loại bưởi, cam, thanh long...
Bên cạnh đó, kim ngạch xuất khẩu đạt khá nhưng kim ngạch nhập khẩu rau quả cũng đã ở mức cao (năm 2010 là 294 triệu USD thì năm 2015 là 622 triệu USD) và 2 tháng năm 2016 đạt 107 triệu USD, tăng 46,3% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn tốc độ tăng xuất khẩu (trong khi tổng kim ngạch nhập khẩu của cả nước giảm 6,6%).
Thị trường xuất khẩu tuy đã mở rộng nhưng vẫn còn tập trung chủ yếu vào thị trường, nhất là Trung Quốc, giống như “bỏ trứng vào một giỏ”. Điều này sẽ khiến rau quả xuất khẩu dễ gặp khó khăn.
Một vấn đề nữa là việc trồng cây ăn quả xuất khẩu cần được quy hoạch và khâu bảo quản, chế biến phải tốt nhằm tăng giá trị tăng thêm, hạn chế thiệt hại.
Rau quả Việt Nam xuất sang thị trường EU đang ở mức rất khiêm tốn, tuy nhiên lại thường xuyên bị cảnh báo vì chứa dư lượng thuốc bảo vệ thực vật quá mức cho phép. Theo Cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản (Bộ NN&PTNT), mới đây EU đã tăng tần suất kiểm tra mặt hàng thanh long của Việt Nam lên 20%. Đối với một số mặt hàng rau gia vị như rau mùi, ớt ngọt, húng quế, húng bạc hà, cần tây, đậu bắp, tần suất kiểm tra được tăng lên 50%. EU là thị trường XK lớn với những yêu cầu, tiêu chuẩn cao. Trong khi đó, quá trình sản xuất, đặc biệt là bảo quản sau thu hoạch các sản phẩm nông sản nói chung, mặt hàng rau quả nói riêng của Việt Nam còn nhiều bất cập. Hệ thống sản xuất vẫn tương đối manh mún, khó kiểm soát, chưa đủ điều kiện để đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật đặt ra.
Một số chuyên gia cho rằng, đầu tư xây dựng chuỗi sản xuất bài bản, đồng bộ từ khâu đầu tới khâu cuối, đặc biệt là nhấn mạnh vào khâu xử lý sau thu hoạch được coi là giải pháp trọng tâm. Để đạt được mục tiêu, cần có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa người nông dân, DN lẫn cơ quan quản lý Nhà nước, trong đó DN đóng vai trò mấu chốt, tiên phong. Để tăng khả năng xuất khẩu, các doanh nghiệp có thể kết nối với các công ty, tập đoàn đa quốc gia, để trở thành một mắt xích trong chuỗi cung ứng của họ.
Các doanh nghiệp Việt Nam nên kết nối với doanh nghiệp Việt kiều ở thị trường nước xuất khẩu, các doanh nghiệp Việt kiểu tuy sản xuất không xuất sắc nhưng có thể giúp đỡ rất hiệu quả về thương mại. Đây là cách để doanh nghiệp tận dụng tấn công thị trường mới mở nhanh nhất.
Số liệu thống kê sơ bộ của TCHQ về xuất khẩu rau quả 2 tháng đầu năm 2016
ĐVT: USD
|
Thị trường |
2T/2016 |
2T/2015 |
+/- (%) 2T/2016 so với cùng kỳ |
|
Tổng kim ngạch |
331.737.889 |
204.824.634 |
+61,96 |
|
Trung Quốc |
236.661.196 |
83.107.559 |
+184,76 |
|
Hoa Kỳ |
13.266.659 |
8.289.910 |
+60,03 |
|
Hàn Quốc |
9.811.974 |
9.743.024 |
+0,71 |
|
Nhật Bản |
8.300.694 |
9.480.400 |
-12,44 |
|
Thái Lan |
7.628.400 |
6.989.145 |
+9,15 |
|
Hà Lan |
6.991.583 |
4.394.937 |
+59,08 |
|
Malaysia |
5.674.299 |
5.598.846 |
+1,35 |
|
Đài Loan |
4.177.476 |
4.220.643 |
-1,02 |
|
Australia |
3.932.949 |
2.647.394 |
+48,56 |
|
Singapore |
3.545.431 |
3.933.915 |
-9,88 |
|
Canada |
2.807.671 |
2.496.144 |
+12,48 |
|
Nga |
2.730.421 |
2.969.221 |
-8,04 |
|
U.A.E |
2.610.441 |
1.323.337 |
+97,26 |
|
Pháp |
1.842.094 |
1.393.176 |
+32,22 |
|
Đức |
1.689.298 |
1.883.975 |
-10,33 |
|
Anh |
1.562.184 |
1.031.903 |
+51,39 |
|
Hồng Kông |
1.380.818 |
2.991.203 |
-53,84 |
|
Campuchia |
1.163.409 |
215.359 |
+440,22 |
|
Lào |
707.442 |
1.336.151 |
-47,05 |
|
Cô Oét |
625.923 |
803.953 |
-22,14 |
|
Italia |
592.277 |
231.287 |
+156,08 |
|
Indonesia |
331.773 |
414.354 |
-19,93 |
|
Ucraina |
162.988 |
72.555 |
+124,64 |
Theo Phòng Thông tin kinh tế quốc tế - VITIC
|
Đăng nhập
