“Hải quan chia sẻ với doanh nghiệp như thế
nào về các chi phí phát sinh nếu xuất phát từ lỗi của hải quan, chẳng hạn phí
lưu container tại bãi, cảng, gia hạn DO, chi phí cơ hội mất đi...?” - đại diện
một doanh nghiệp đã đặt câu hỏi như vậy tại buổi đối thoại giữa ngành hải quan
với các doanh nghiệp châu Âu đang hoạt động trên địa bàn TP.HCM vừa tổ chức mới
đây.
Phần trả lời của ông Nguyễn Quốc Toản, phó
trưởng phòng giám sát về hải quan (Cục Hải quan TP.HCM), cho rằng sở dĩ có tình
trạng ách tắc hàng hóa diễn ra như hiện nay đôi khi phần lỗi bắt nguồn từ phía
các doanh nghiệp làm thủ tục xuất nhập khẩu do không tìm hiểu kỹ về các chính
sách như chính sách về chất lượng sản phẩm, kiểm dịch, an toàn thực phẩm...
trong quá trình làm thủ tục hải quan.
Tuy nhiên, thực tế doanh nghiệp đã chứng minh rằng dù họ làm đúng tất cả quy
trình cũng như khai báo đầy đủ thông tin mà cơ quan hải quan yêu cầu, hàng hóa
vẫn bị ách lại vì những lý do “trời ơi đất hỡi”.
Ông V., đại diện doanh nghiệp Y, nói riêng với Tuổi Trẻ sau
buổi họp rằng doanh nghiệp ông đã bị “bay” mất hơn 2.000 USD cho phí lưu bãi và
lưu container chỉ vì có nhân viên hải quan nại lý do hàng quá nhiều nên phải
chờ thêm một vài ngày nữa doanh nghiệp mới “được” đến lượt kiểm tra hàng hóa
“đóng công” (container). Ở trường hợp này, hàng xuất đi hay nhập về cũng đều bị
thiệt. Vì nếu không “gỡ” được hàng ra đúng ngày thì bị khách hàng hối, đòi bồi
thường hợp đồng, xa hơn nữa là bị đối tác rêu rao làm ăn không uy tín...
Mà muốn không bị “dính” các rắc rối nói trên, chỉ cần “biết điều và biết
chuyện” một chút với nhân viên hải quan thì mọi chuyện sẽ “xuôi chèo mát mái”
và các chi phí này lâu nay đã được ngầm hiểu là “chi phí bôi trơn”. Khái niệm
này cũng được các chuyên gia thuộc nhóm nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới công
bố trong khảo sát gần đây cho thấy doanh nghiệp xuất khẩu trong nước bị giảm
sức cạnh tranh do chi phí thương mại liên quan đến dịch vụ hậu cần, hải quan...
Cứ một ngày chậm trễ thì chi phí tăng thêm tương đương 0,8% giá trị hàng hóa
chuyên chở.
Và thủ tục hành chính nặng nề, thiếu minh
bạch là những nguyên nhân chính làm gia tăng chi phí và giảm năng lực cạnh
tranh của doanh nghiệp.
Theo TTO