Bất chấp giá xăng thành phẩm tại Singapore - mức giá
tham chiếu để tính “giá cơ sở” cho việc điều chỉnh giá bán lẻ trong nước - đã
giảm mạnh liên tục nhiều ngày gần đây, giá xăng A92 bán lẻ trong nước vẫn án
binh bất động.
Một số doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu vẫn than lỗ,
trong khi nhiều chuyên gia lĩnh vực này khẳng định doanh nghiệp đã lãi khá
nhiều và hoàn toàn có cơ sở để giảm giá bán lẻ xăng A92.
Giá nhập giảm 2.000 đồng/lít
Giá dầu giảm
Theo giá dầu tại Singapore được công bố bởi Petrolimex, ngày 22-11 giá
dầu tại Singapore có xu hướng giảm. Cụ thể, trong các phiên giao dịch khoảng
giữa tháng 11, dầu diesel chủ yếu giao dịch ở mức 130-132 USD/thùng thì đến
ngày 22-11 đã giảm còn 127,15 USD/thùng. Tương tự, dầu hỏa cũng từ trên 130
USD/thùng ở tuần trước, nay đã về mức 126,56 USD/thùng. Giảm mạnh là dầu FO,
từ 712-718 USD/thùng trong các phiên giao dịch giữa tháng 11 đã giảm còn
664,45 USD/thùng.
|
Thông tin từ Tổng công ty Xăng dầu VN (Petrolimex) cho biết ngày 22-11 giá
xăng A92 giao dịch tại Singapore đang đứng ở mức thấp là 106,9 USD/thùng. Nếu
so với thời điểm giá bán lẻ mặt hàng xăng trong nước được điều chỉnh gần nhất
(ngày 26-8) từ 21.300 đồng/lít xuống còn 20.800 đồng/lít, giá nhập khẩu đã giảm
được gần 15,4 USD/thùng, tương đương hơn 2.000 đồng/lít.
Chưa kể việc giá nhập khẩu giảm còn kéo theo phí bảo
hiểm giảm, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng tính theo tỉ lệ phần
trăm của giá nhập khẩu cũng giảm theo. Tuy nhiên, giá bán trong nước vẫn giữ
nguyên 20.800 đồng/lít.
Theo quy định tại nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu
của Bộ Tài chính, giá bán lẻ trong nước được điều chỉnh dựa theo “giá cơ sở”
trung bình 30 ngày. Trong đó, “giá cơ sở” được tính dựa trên mức giá nhập khẩu
trung bình 30 ngày, cộng với phí vận chuyển, bảo hiểm về cảng VN và cộng thêm
các loại thuế phí xăng dầu, mức trích quỹ bình ổn theo quy định hiện hành...
Dựa vào công thức tính trên và với mức giá nhập khẩu
trung bình 30 ngày gần đây là 113,11 USD/thùng như số liệu chúng tôi tổng hợp
được, thì “giá cơ sở” tương đương 20.600 đồng/lít, thấp hơn 200 đồng/lít so với
giá bán lẻ. Do trong công thức tính của Bộ Tài chính đã bao gồm khoản lợi nhuận
định mức phân bổ cho doanh nghiệp là 300 đồng/lít nên so với giá bán lẻ hiện
hành, doanh nghiệp đã lời 500 đồng/lít.
Ghi nhận diễn biến thị trường xăng dầu nhập khẩu cũng
cho thấy giá nhập khẩu đã giảm từ nửa cuối tháng 10 và bắt đầu giảm mạnh từ đầu
tháng 11 đến nay. Theo Petrolimex, trong nửa đầu tháng 11, giá nhập trung bình
chỉ còn 114,27 USD/thùng. Đặc biệt, khoảng một tuần trở lại đây, giá nhập khẩu
đã xuống mức rất thấp, chủ yếu giao dịch dưới 110 USD/thùng. Trong đó, hai
phiên giao dịch đầu tuần này đã về mức 105,7 và 106,9 USD/thùng. Nếu tính giá
trung bình một tuần trở lại đây theo chi phí thực tế, mức chênh lệch đã là
900-1.100 đồng/lít. “Giá cơ sở” tính riêng trong ngày 22-11 cũng thấp hơn giá
bán lẻ tới 1.600 đồng/lít. Doanh nghiệp nhập hàng về cảng trong ngày 22-11 sẽ
có khoản lời 1.600 đồng/lít.
Doanh nghiệp đầu mối thu lợi
Theo một chuyên gia xăng dầu, việc giá thế giới đã giảm
mạnh mà giá trong nước vẫn “án binh bất động” là bất hợp lý và chỉ có giới kinh
doanh xăng dầu được lợi. Tuy nhiên, các đại lý và doanh nghiệp tư nhân bán lẻ
xăng dầu cho rằng họ gần như không được lợi lộc gì từ việc giá bán lẻ trong
nước không được điều chỉnh theo giá thế giới.
Một cán bộ phụ trách kinh doanh xăng dầu của một công
ty thương mại tại TP.HCM cho biết doanh nghiệp này hiện nhận được mức chiết
khấu khoảng 300 đồng/lít, thậm chí sẽ còn giảm tiếp theo thông báo của doanh
nghiệp đầu mối. Như vậy, khoản chênh lệch giữa giá cơ sở và giá bán lẻ tới hơn
1.000 đồng/lít trong những ngày gần đây chủ yếu chảy vào túi doanh nghiệp đầu
mối. Do đó, trường hợp giá xăng A92 tại Singapore xuống mức thấp như những ngày
gần đây, cả người tiêu dùng và đại lý bán lẻ đều thiệt thòi, chỉ doanh nghiệp
đầu mối có lợi.
Theo một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ
cho ngành xăng dầu, mức chiết khấu mà các doanh nghiệp đầu mối dành cho các đại
lý hiện dao động 180-350 đồng/lít tùy thuộc vào doanh nghiệp, địa bàn và điều
kiện giao hàng, trong đó mức chiết khấu của Petrolimex thấp hơn nhiều so với
các doanh nghiệp đầu mối khác.
Một số chuyên gia cho rằng do chiếm khoảng 60% thị
phần trên thị trường bán lẻ xăng dầu nên Petrolimex áp dụng mức chiết khấu
thấp, trong khi các doanh nghiệp đầu mối khác phải đưa ra mức chiết khấu cao
hơn để cạnh tranh. Do đó, lợi nhuận của Petrolimex có thể sẽ cao hơn những
doanh nghiệp đầu mối khác. Mặc dù giá thế giới giảm và áp dụng mức chiết khấu
thấp, các doanh nghiệp đầu mối không điều chỉnh giảm giá xăng bán lẻ trong nước
mà còn kêu lỗ cả mặt hàng xăng lẫn dầu!
Phải sửa cơ chế điều hành
Một chuyên gia trong lĩnh vực xăng dầu cho rằng cần
thay đổi cơ chế điều hành giá theo tháng bằng cách theo tuần để giá trong nước
kịp thời điều chỉnh và minh bạch hơn, tránh thiệt thòi cho người tiêu dùng và
hàng chục ngàn đại lý phải “sống dở chết dở” khi phụ thuộc hoàn toàn vào mười
đầu mối nhập khẩu.
Bình luận về thông tin Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương
Đình Huệ công bố Petrolimex có lãi trong kinh doanh xăng dầu những năm gần đây,
trong đó năm 2009 lãi tới 2.660 tỉ đồng, một chuyên gia trong lĩnh vực này cho
rằng vấn đề là do cơ chế điều hành giá xăng dầu tạo các lỗ hổng để doanh nghiệp
có thể lách, tìm kiếm lợi nhuận lớn bất chấp mặt hàng này thuộc diện bình ổn và
bối cảnh giá trong nước tăng liên tục. Quy định không rạch ròi chi phí kinh
doanh cho doanh nghiệp đầu mối và chiết khấu cho đại lý, khoản thời gian tính
giá cơ sở để điều chỉnh giá bán lẻ tới 30 ngày... là những điểm bất hợp lý, tạo
điều kiện cho doanh nghiệp đầu mối lập lờ chuyện lỗ lãi. Theo chuyên gia này,
doanh nghiệp đầu mối nắm đằng chuôi, quyết định chiết khấu đại lý. Như trường
hợp Petrolimex do có thị phần thống lĩnh thị trường, không cần cạnh tranh khoản
chiết khấu nên lợi nhuận vượt trội hơn những doanh nghiệp khác.
BẠCH HOÀN
Petrolimex lỗ nhiều có nguyên nhân trả hoa hồng quá cao
Bộ Tài chính vừa có công văn nêu rõ quan điểm và
thông tin về giá xăng dầu, điện, qua đó công bố kết quả rà soát bước đầu về
kinh doanh của Petrolimex. Theo đó, Bộ Tài chính cho biết Petrolimex (gồm cả
42 công ty thành viên) trong sáu tháng đầu năm 2011 lỗ trong kinh doanh xăng
dầu 1.840 tỉ đồng. Sau khi rà soát bước đầu, Bộ Tài chính khẳng định nếu
không có những nguyên nhân chủ quan như việc tổng công ty chi trả thù lao cho
đại lý, tổng đại lý vượt chi phí kinh doanh định mức và nguyên nhân tỉ giá
ngoại tệ tăng thì kinh doanh xăng dầu không lỗ lớn như vậy.
Cụ thể, Bộ Tài chính cho biết do tỉ giá ngoại tệ
tăng trong sáu tháng đầu năm 2011 đã làm Petrolimex phát sinh lỗ tới 1.425 tỉ
đồng, chiếm 77,5% tổng số lỗ kinh doanh xăng dầu. Tuy nhiên trong sáu tháng đầu
năm 2011, chi phí kinh doanh xăng dầu của Petrolimex đã vượt định mức quy
định của Bộ Tài chính trên 516 tỉ đồng. Việc này là do tổng công ty đã chi
phí thù lao đại lý cho tổng đại lý, đại lý cao, thậm chí có thời điểm cao hơn
tổng định mức cho toàn bộ chi phí được phép trong kinh doanh xăng dầu (600
đồng/lít với xăng, diesel, dầu hỏa; 400 đồng/kg với mazut).
CẦM VĂN KÌNH
|
Theo TTO