Trong 3 ngày từ 26 đến 28-12-2012, Cục hải quan TP.HCM đã tổ chức hội nghị tập huấn triển khai thủ tục hải quan điện tử cho hơn 1.500 doanh nghiệp trên địa bàn. Theo Nghị định 87/2012 NĐ-CP, bắt đầu từ ngày 1-1-2013 sẽ chính thức triển khai hải quan điện tử trên cả nước.
Khi tham gia hải quan điện tử, người khai hải quan có nhiều quyền lợi, ưu đãi và được hưởng ưu thế về thời gian, chi phí thấp hơn nhiều so với việc khai báo hải quan truyền thống, được khai hải quan 24 giờ/ngày, 7 ngày/tuần và nhận thông tin phản hồi của cơ quan hải quan trực tiếp qua hệ thống xử lý dữ liệu điện tử, được ưu tiên thực hiện trước so với đăng ký hồ sơ hải quan bằng giấy…
Hệ thống hải quan điện tử sẽ tự động tiếp nhận, kiểm tra, đăng ký và phân luồng tờ khai hải quan. Theo Nghị định mới này, tờ khai hải quan sẽ được phân thành luồng xanh, luồng vàng và luồng đỏ. Trong luồng xanh được phân thành luồng xanh và luồng xanh có điều kiện.
Đối với luồng xanh, người khai hải quan chỉ cần in tờ khai hải quan điện tử (TKHQĐT) đã được cơ quan hải quan chấp nhận “thông quan”, ký tên đóng dấu TKHQĐT bản in rồi xuất trình tại khu vực giám sát để xác nhận “hàng đã qua khu vực giám sát hải quan” là xong. Còn luồng xanh có điều kiện thì doanh nghiệp phải xuất trình 2 TKHQĐT bản in và nộp giấy phép, C/O, giấy nộp tiền, giấy quản lý chuyên ngành cho cơ quan hải quan. Trên cơ sở đó, cơ quan hải quan tiếp nhận, kiểm tra đối chiếu các chứng từ do người khai hải quan nộp, xuất trình với thông tin đã khai. Nếu phù hợp thì sẽ cho phép thông quan trên hệ thống thông quan điện tử. Nếu không phù hợp sẽ chuyển qua kiểm tra toàn bộ hồ sơ hoặc kiểm tra hồ sơ và hàng hóa.
Đối với luồng vàng, người khai hải quan nộp 2 TKHQĐT bản in, 2 tờ khai giá trị cùng các chứng từ thuộc hồ sơ hải quan. Trên cơ sở đó cơ quan hải quan tiếp nhận, kiển tra chứng từ giấy và cập nhật kết quả kiểm tra vào hệ thống thông quan điện tử. Nếu phù hợp thì sẽ cho phép thông quan. Nếu không phù hợp thì sẽ xử lý theo quy định. Trường hợp cần thiết kiểm tra hàng hóa thì đề xuất chuyển luồng đỏ. Đối với luồng đỏ thì phải nộp cả hồ sơ giấy và xuất trình hàng hóa để cơ quan hải quan kiểm tra.
Hải quan TP.HCM tập huấn triển khai thủ tục hải quan điện tử cho doanh nghiệp
Phạm vi áp dụng thực hiện hải quan điện tử là hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo hợp đồng mua bán hàng hóa; hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu để thực hiện hợp đồng gia công với thương nhân nước ngoài; hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo loại hình nhập khẩu nguyên liệu để sản xuất hàng xuất khẩu; hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của của doanh nghiệp chế xuất; hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu để thực hiện dự án đầu tư; hàng hóa kinh doanh theo phương thức tạm nhập tái xuất…
Tại TP.HCM, hải quan điện tử đã được áp dụng thí điểm từ năm 2005. Đến nay 100% chi cục và 80-90% lượng hàng hóa được thông quan bằng hình thức hải quan điện tử. Tuy nhiên, ông Nguyễn Hữu Nghiệp, Cục phó Cục Hải Quan TP.HCM cũng tỏ ra lo ngại “theo những quy định phân luồng mới trong Nghị định 87/2012 NĐ-CP vừa ban hành, tôi sợ rằng sẽ có rất ít doanh nghiệp được hưởng luồng xanh mà chủ yếu là xanh có điều kiện. Khi đó, người khai hải quan lại vẫn phải xuất trình giấy tờ như trước đây và cơ quan hải quan địa phương sẽ… thêm nhiều việc”.
THANH LONG