Tại dự thảo sửa đổi, bổ sung các luật về thuế đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến quy định: Hàng hóa xuất khẩu qua cửa khẩu phụ, lối mòn, lối mở; các loại hàng hóa là thuốc lá, rượu, bia nhập khẩu sau đó xuất khẩu không được áp dụng mức thuế suất 0%.
Theo Bộ Tài chính, lý do sửa đổi quy định này là vì trong quá trình thực hiện đã phát sinh nhiều vướng mắc.
Hạn chế gian lận thuế
Cụ thể, nhiều trường hợp xuất khẩu qua cửa khẩu phụ, đường mòn, lối mở (xuất khẩu tiểu ngạch) có dấu hiệu gian lận, lợi dụng chính sách để chiếm đoạt tiền thuế của Nhà nước. Thực tế xuất khẩu tiểu ngạch không có hợp đồng chính tắc, không có thanh toán quốc tế qua ngân hàng thông thường mà sử dụng thanh toán qua tài khoản vãng lai do tổ chức, cá nhân nước ngoài mở tại Việt Nam. Để được hoàn thuế, cơ sở xuất khẩu vẫn hợp thức hóa hợp đồng mua bán và chứng từ thanh toán qua ngân hàng. Vì vậy, phát sinh trường hợp thông đồng, lợi dụng việc hợp thức hóa hồ sơ hoàn thuế để chiếm đoạt tiền của Nhà nước.
Qua kiểm tra phát hiện nhiều trường hợp DN khách hàng nước ngoài không có chức năng kinh doanh thương mại, xuất nhập khẩu mà kinh doanh ngành nghề khác như tổ chức du lịch lữ hành, hoặc đã ngừng hoạt động, hoặc không tồn tại.
Nhiều trường hợp hàng hóa là thuốc lá, bia, rượu chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) nhập khẩu được mua bán lòng vòng trong nước sau đó xuất khẩu. Cơ sở xuất khẩu chỉ đề nghị hoàn thuế Giá trị gia tăng (GTGT) trong khi số thuế nhập khẩu, thuế TTĐB thì không đề nghị hoàn. Trong trường hợp này, khách hàng nước ngoài phải mua với giá có thuế nhập khẩu, thuế TTĐB cao hơn nhiều lần so với giá cả thông thường nếu mua trực tiếp từ nước xuất khẩu. Do vậy, việc hoàn thuế là bất hợp lý, có tính chất khuyến khích buôn lậu từ Việt Nam ra nước ngoài hoặc có tính chất gian lận để được hoàn thuế.
Dự thảo cũng đề nghị không hoàn thuế GTGT đối với 4 trường hợp: Dự án đầu tư kinh doanh BĐS; dự án đầu tư mới của cơ sở kinh doanh đang hoạt động; dự án đầu tư kinh doanh thương mại; dự án đầu tư khai thác tài nguyên, khoáng sản.
Quy định không áp dụng thuế suất ưu đãi 0% đối với hàng hóa xuất khẩu qua đường tiểu ngạch, các loại hàng hóa tạm nhập tái xuất như rượu, bia, thuốc lá có thể bịt được lỗ hổng mà các đối tượng đã lợi dụng để gian lận tiền thuế của Nhà nước thời gian qua.
Quy định rõ hơn đối tượng không chịu thuế GTGT
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 5 Luật thuế GTGT thì: sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường của tổ chức, cá nhân tự sản xuất, đánh bắt bán ra và ở khâu nhập khẩu không chịu thuế GTGT. Theo Khoản 2 Điều 8 Luật thuế GTGT, nếu những sản phẩm này được bán trên khâu thương mại phải chịu thuế GTGT với mức thuế suất 5%.
Thực tế, nhiều DN lợi dụng quy định trên mua nông sản của nông dân sau đó mua hóa đơn có thuế 5% để hợp thức đầu vào, lòng vòng qua nhiều khâu thương mại trung gian trước khi bán cho cơ sở xuất khẩu để cơ sở này được hoàn thuế.
Để khắc phục tình trạng gian lận này, các hiệp hội, các DN xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đã kiến nghị quy định không chịu thuế GTGT đối với hàng hóa là nông, lâm, thủy sản trên khâu kinh doanh thương mại. Do nội dung này thuộc thẩm quyền của Quốc hội nên để xử lý vướng mắc thực tế, tại Nghị định số 209/2013/NĐ-CP ngày 18/12/2013 Chính phủ đã quy định: sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường được bán cho DN, hợp tác xã không phải kê khai, tính nộp thuế GTGT đầu ra, cơ sở kinh doanh mua vào không phải trả thuế GTGT đầu vào cũng như không phải khấu trừ số thuế này. Theo Luật thuế GTGT, thì từ ngày 1/1/2015 thức ăn chăn nuôi và nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi không chịu thuế GTGT. Do đó dẫn đến vướng mắc trong xác định nghĩa vụ thuế GTGT đối với nông, lâm, thủy sản chưa qua chế biến hoặc chỉ qua sơ chế thông thường bán cho DN, hợp tác xã không chịu thuế hay không phải kê khai, tính nộp thuế GTGT.
Vì vậy, để đảm bảo cơ sở pháp lý, minh bạch và phù hợp với thực tế, tại Khoản 1 Điều 3 của dự thảo Luật, Bộ Tài chính trình Chính phủ cho sửa đổi, bổ sung Khoản 1a vào Điều 5 Luật thuế GTGT, quy định về đối tượng không chịu thuế GTGT nội dung sau: “1a. Sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường được bán cho DN, hợp tác xã, trừ trường hợp quy định tại Khoản 1 Điều này”.
Theo BÁO DIỄN ĐÀN DOANH NGHIỆP
Đăng nhập
