Kết thúc tháng 1.2011 - một trong những tháng cao điểm - kim ngạch XNK của VN có dấu hiệu tăng - giảm khá bất thường. Kim ngạch XK đã giảm mạnh, trong đó những mặt hàng nhạy cảm như ôtô, điện thoại di động, rượu, bia lại tăng mạnh - trong đó ôtô có lượng NK gần gấp đôi so với cùng kỳ năm 2010.
Xuất nhập khẩu vẫn mất cân đối
Theo công bố của Tổng cục Thống kê ngày 27.1 thì kim ngạch XK tháng 1.2011 ước đạt 6 tỉ USD. Trong khi tháng cuối cùng của năm 2010 là đạt 7,498 tỉ USD. Theo con số này thì tổng kim ngạch XK cả năm 2010 lên mức 72,027 tỉ USD. Điều đáng chú ý là chỉ đơn thuần nhìn vào các con số ước tính XK của tháng 1.2011 thì kim ngạch XK đã giảm tới 20% so với tháng 12.2010.
Nếu so sánh với kim ngạch NK thì cán cân vẫn mất cân đối khá nghiêm trọng. Theo Tổng cục Thống kê thì kim ngạch NK tháng 1.2011 là khoảng 7 tỉ USD. Như vậy, cán cân kim ngạch vẫn nghiêng về NK và mức nhập siêu tháng 1.2011 sẽ khoảng 1 tỉ USD. Trong khi đó, NK của tháng 1.2010 đạt 8,729 tỉ USD, đưa mức chốt tổng kim ngạch NK lên mức 84,296 tỉ USD và năm 2010 có mức nhập siêu là 12,269 tỉ USD.
Có một điểm cần đặc biệt lưu tâm là đã có sự chuyển biến đáng kể trong cơ cấu XK. Theo đó, đóng góp chủ yếu vào mức tăng kim ngạch XK đến từ nhóm máy móc, thiết bị. Kim ngạch xuất khẩu mặt hàng điện tử, máy tính; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng; dây và cáp điện; và đặc biệt là phương tiện vận tải, phụ tùng tăng tới 86,6% so với tháng 1.2010. Bên cạnh đó, tín hiệu vui nữa là nhóm dầu thô, than đá giảm khá mạnh về kim ngạch XK. Nhóm hàng nông sản XK ghi nhận tăng mạnh về kim ngạch của caosu, sắn và sản phẩm, hạt điều, càphê, hạt tiêu và thủy sản, nhưng lại giảm ở mặt hàng chè và gạo.
Đối với các mặt hàng NK, nhóm hàng nguyên, nhiên, vật liệu phục vụ sản xuất trong nước tăng khá mạnh. Thế nhưng NK xăng dầu cũng tăng cao. Bên cạnh đó nhóm hàng bông, sợi dệt tăng mạnh tới khoảng 50%.
Thận trọng với nhóm hàng xa xỉ
Một cảnh báo được các chuyên gia kinh tế đưa ra là nếu VN kiên trì chính sách hạn chế các nhóm hàng xa xỉ thì cần có sự kiểm soát chặt chẽ ngay từ đầu. Cảnh báo này dựa trên cơ sở của việc gia tăng số lượng lớn các mặt hàng xa xỉ. Cụ thể chỉ tính riêng mặt hàng ôtô đã tăng rất cao lên tới 34%. Đặc biệt trong số này phải tính đến số lượng tới 6.000 xe ôtô NK nguyên chiếc trong tháng - con số này gần gấp đôi so với cùng thời điểm năm 2010. Nếu tính về giá trị thì lượng tiền NK xe nguyên chiếc chiếm tới 107 triệu USD, tăng 195,3% so với cùng kỳ năm ngoái.
Bên cạnh đó, các mặt hàng điện thoại di động - trong đó đáng chú ý là các dòng điện thoại 3G cũng tăng mạnh trong thời gian qua. Điều này đã buộc cơ quan quản lý phải đưa ra khuyến cáo, trong đó điện thoại iPhone được đưa vào trong danh sách quản lý chặt về giá khi qua cửa hải quan tiến hành kiểm soát NK. Một mặt hàng nhạy cảm khác là rượu, bia ngoại. Theo các chuyên gia kinh tế thì mặt hàng này không chỉ được NK ồ ạt dịp gần tết, mà trong những ngày thường cũng được NK với số lượng lớn. Các chuyên gia cho biết, năm 2010 VN đã nhập siêu hơn 12 tỉ USD, trong đó có việc VN phải bỏ ra gần 10 tỉ USD để NK các nhóm hàng xa xỉ. Nếu không kiểm soát chặt chẽ ngay từ đầu, rất có thể VN sẽ lại tiếp tục đối mặt với việc nhập siêu các mặt hàng xa xỉ khiến VN mất đi lượng ngoại tệ không nhỏ, làm suy yếu nguồn lực tài chính vốn rất cần cho phát triển KT-XH.
Theo Lao Động