Hiệu quả chưa cao như kỳ vọng là nhận xét của nhóm biên soạn báo cáo đánh giá tác động hội nhập kinh tế quốc tế đối với nền kinh tế sau ba năm gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) do Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương công bố ngày 29-3.
Hiệu quả biểu hiện trong hai năm 2007-2008 là xuất khẩu tăng và thu hút đầu tư nước ngoài đạt kỷ lục phần lớn nhờ yếu tố bên ngoài như giá trên thị trường thế giới tăng và dòng vốn thế giới đổ về Đông Á, trong đó có VN.
Phân tích kỹ hơn, các chuyên gia cho rằng vốn đầu tư nước ngoài cao kỷ lục thời điểm đó chỉ là cam kết và đến nay tỉ lệ giải ngân so với đăng ký là rất nhỏ. Xuất khẩu tăng nhờ thị trường có giá cả thuận lợi là chính chứ khả năng cạnh tranh của VN, lợi thế của VN không đóng vai trò lớn.
Một trong những bằng chứng là sau hai năm đó, cả đầu tư nước ngoài lẫn xuất khẩu đều giảm. Việc gia nhập WTO chỉ giúp mở rộng thị trường, còn việc gia tăng về giá trị hay sản lượng xuất khẩu nhờ sự gia nhập này chỉ chiếm tỉ trọng nhỏ.
Trong khi đó, kỳ vọng về giải quyết việc làm cũng đạt mức thấp. Số việc làm mới không tạo ra nhiều hơn như kỳ vọng mà chủ yếu là dịch chuyển từ nơi này sang nơi khác. Đối tượng lao động phổ thông không được cải thiện nhiều về thu nhập, trong khi lao động có kỹ năng thì thu nhập cao và có nhiều cơ hội “nhảy việc” hơn. Đáng lưu ý tỉ lệ thất nghiệp trong độ tuổi thanh niên là 20-25%.
Điểm sáng sau ba năm gia nhập WTO, theo tiến sĩ Võ Trí Thành - phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương, là tầng lớp trung lưu phát triển nhanh. Tầng lớp này sẽ làm đối trọng với nhóm lợi ích, có lợi và tốt hơn rất nhiều cho xã hội.
Theo TTO