 |
Trước tình thế khó khăn thanh khoản, một số NHTM không chỉ “liều mạng” vượt trần lãi suất huy động tiền đồng mà còn áp dụng nhiều “chiêu” kỹ thuật mới để giải quyết thanh khoản trước mắt.
Dòng vốn huy động tiền đồng của hệ thống NHTM vẫn sụt giảm mạnh dù thị trường vàng đã có dấu hiệu hạ nhiệt.
Vốn đã khan lại không thông
Chị Thanh Vân ở quận Tân Bình, TPHCM, cho biết cuối tuần qua một nhân viên của NH V. có hội sở chính ở Hà Nội đã gọi điện mời chào gửi tiền với lãi suất cao.
Theo đó, nếu gửi 1 tỷ đồng trở lên có thể thỏa thuận lãi suất lên đến 18%/năm, trên sổ tiết kiệm vẫn ghi 14%/năm nhưng NH trả trước tiền mặt 4%, còn lại lãi suất 14%/năm sẽ trả vào ngày đáo hạn sổ tiết kiệm.
Chị V. từng là khách hàng tiền gửi của NH này nên dựa vào danh sách khách hàng cũ nhân viên NH liên hệ để mời chào.
Thực tế không chỉ NH V., một số NHTM nhỏ ở TPHCM cũng đang chạy đua hút vốn cuối năm thông qua hàng loạt chương trình khuyến mại, mang lại cơ hội trúng thưởng khá cao cho người gửi tiền số lượng lớn.
Dù các NHTM này đều cho rằng cộng dồn lãi suất và khuyến mại họ không vượt trần, nhưng với cơ cấu các giải thưởng đa dạng khó có thể xác định được mức lãi suất thực khách hàng nhận được.
Theo Trưởng phòng nguồn vốn một NH nhỏ, dù biết rằng lách lãi suất đang bị NHNN cấm và sẽ xử lý mạnh tay, nhưng trong tình thế thanh khoản căng thẳng hiện nay NH cũng phải “đánh quả” liều trên thị trường tiền gửi.
Cuối tuần qua, NHNN cho biết tổng số tiền gửi của khách hàng tại các tổ chức tín dụng đến ngày 20-10 ước giảm 0,74% so với tháng trước. Trong đó tiền gửi VNĐ giảm 1,29%, tiền gửi ngoại tệ tăng 1,73%.
Điều này cho thấy dòng vốn tiền đồng đang thực sự căng thẳng. Một lãnh đạo NH cho biết cuối năm nhu cầu vốn vay tiền đồng rất cao nhưng NH phải ngừng cho vay vì vốn huy động sụt giảm. Hiện nay, vay liên NH kỳ hạn 1 tháng ít nhất 25%/năm, nếu cho vay ra nền kinh tế lãi suất ít nhất 27-28%/năm.
Như vậy, cửa vay lãi suất rẻ cuối năm không thể có. Mặc dù lạm phát giảm nhưng lãi suất cho vay không thể giảm vì dòng vốn đã khan lại không thông. Bởi thị trường liên NH hiện nay không khác nào bị “cô lập”, chủ yếu dành cho một số NHTM lớn và NHTM bậc trung vay. Điều này làm cho các NHTM nhỏ đã thiếu vốn càng thiếu hơn.
“Diễn biến thị trường liên NH thời gian qua có thể không như mong muốn của NHNN. Nhưng người nhịn đói 1-2 ngày thì được, nếu nhịn quá lâu thì sẽ bệnh nặng. NHTM nhỏ thời điểm này cũng vậy, nếu để quá lâu mà không can thiệp kịp thời, rủi ro thanh khoản càng lớn. Lúc đó NHNN sẽ phải tốn nhiều vốn hơn để can thiệp” - vị lãnh đạo này nói.
Khát VNĐ vòng qua vàng
Hiện nay, huy động chứng chỉ vàng kỳ hạn ngắn dưới 1 năm không phải xin phép NHNN, nhưng đến ngày 1-5-2012 các NHTM sẽ phải dừng huy động hình thức này. Tuy nhiên, nhiều NHTM vẫn huy động chứng chỉ vàng kỳ hạn 364 ngày, thay vì 1 năm là 365 ngày.
Đặc biệt gần đây lãi suất huy động vàng một số NHTM tiếp tục khá nóng, 2,7-3,2%/năm. Nếu tính luôn các chương trình khuyến mại, lãi suất chứng chỉ vàng lên đến 3,5-4%/năm.
Như vậy từ đầu tháng 11 đến nay các NH đã tăng lãi suất huy động vàng thêm 0,5-1,5%/năm so với trong tháng 10. Theo Thông tư 11 của NHNN, các NHTM huy động chứng chỉ vàng để giải quyết trạng thái vàng do lượng vàng đã cho vay chưa thu hồi hết.
|
Siết mạnh trần lãi suất huy động VNĐ, trong khi các NHTM lại tăng lãi suất huy động vàng đã vô tình kích thích người dân đổ tiền mua vàng cuối năm, vừa đảm bảo đồng vốn không bị mất giá vừa hưởng lãi suất cao. Điều này đi ngược với mục tiêu hạn chế người dân đầu cơ và cất giữ vàng. Chưa kể, nếu các NHTM sử dụng vàng để xử lý thanh khoản có nguy cơ rủi ro nếu giá vàng thế giới biến động tăng cao.
Chuyên gia ĐINH THẾ HIỂN |
Nhưng thực tế tại nhiều NHTM vàng đang là “cứu tinh” thanh khoản VNĐ. Theo đó, vay vốn VNĐ trên thị trường liên NH có vàng thế chấp, các NHTM nhỏ sẽ được vay 90-95% quy theo giá vàng tại thời điểm vay.
Nhiều NHTM tính toán chịu lãi suất vàng 3-4%/năm nhưng NHTM có thể chủ động giải quyết được thanh khoản trước mắt. Thậm chí, có NH nhỏ sẵn sàng bán đứt vàng huy động cho 7 NHTM được bán vàng bình ổn khi thiếu vốn tiền đồng.
Theo số liệu của NHNN chi nhánh TPHCM, tín dụng vàng tính đến cuối tháng 9-2011 hơn 800.000 lượng vàng, tương đương với dư nợ trên 35.000 tỷ đồng.
Trong khi số vốn vàng huy động cùng thời điểm này trên 96 tấn, tương đương 110.000 tỷ đồng. Điều này cho thấy ngoài vàng tồn quỹ (giữ hộ), với số vốn vàng huy động trên các NHTM đủ khả năng giải quyết thanh khoản tín dụng vàng từ nay đến tháng 5-2012.
Nhưng nhìn tổng thể từ các số liệu huy động vốn của cả hệ thống, có thể thấy sự chuyển dịch từ VNĐ sang USD và vàng khi trần lãi suất huy động VNĐ bị siết. Nguy cơ này có khả năng tiếp diễn đến cuối năm khi lãi suất vàng tăng nóng.
Hiện tại, NHNN vẫn chưa áp một mức trần nào với chứng chỉ huy động vàng ngắn hạn. Nhưng theo nguồn tin của ĐTTC, tới đây NHNN sẽ thanh tra những NHTM nào đẩy lãi suất huy động vàng lên quá nóng và bán vàng trái quy định.
Bởi theo quy định của NHNN, tín dụng vàng từ đầu năm đến nay ở các NHTM không được phát sinh mới mà chủ yếu là xử lý những khoản nợ cũ.
Theo Baomoi
|
Đăng nhập
