Một thực tế đang diễn ra tại khu vực cảng biển Hải Phòng, Quảng Ninh: Những cảng lớn nghiêm túc thực hiện việc kiểm soát tải trọng đang khốn đốn vì lượng hàng luân chuyển qua cảng ít, trong khi đó, một số cảng nhỏ, bến hàng hóa lại tấp nập tàu ra vào vì họ “mắt nhắm, mắt mở” cho xe quá tải vào lấy hàng.
Tấp nập vì thả lỏng xe quá tải
Câu chuyện mối liên quan giữa xe quá tải và cảng biển không còn mới nhưng vẫn còn nguyên tính thời sự. Trước thực trạng đa số các xe quá tải đều xuất phát từ các cảng, cuối năm 2014, Cục trưởng Cục Hàng hải VN (Bộ GTVT) Nguyễn Nhật từng tuyên bố: “Nếu bắt được xe ra vào cảng chở quá tải, cảng biển sẽ bị thu giấy phép kinh doanh, hoặc mạnh hơn nữa là thu giấy phép thông mở cảng, không cho tàu vào cảng”.
Thực tế, tại Hải Phòng, Quảng Ninh, hiện chỉ có những cảng lớn mới có cân tải trọng trước khi xe ra khỏi cảng, còn lại nhiều cảng nhỏ (đặc biệt là các cảng tư nhân ở khu vực đường 5 cũ), có sự “thả lỏng” để cho xe ra vào cảng chở quá tải.
Theo ông Bùi Quang Đạo - Tổng Giám đốc cảng Cái Lân (Quảng Ninh): “Ngay khi có chỉ đạo siết chặt xe quá tải của Bộ trưởng Bộ GTVT và Cục Hàng hải VN, các đơn vị cảng Quảng Ninh thực hiện rất nghiêm việc kiểm soát tải trọng của xe trước khi rời cảng. Chính vì chúng tôi thực hiện nghiêm túc không để xe ra vào cảng chở quá tải nên phải nhận phần thua thiệt.
Một loạt tàu bé và các chủ hàng đã không muốn vào cảng chúng tôi! Khi hỏi thì họ nói thẳng, sang các cảng khác được phép chở quá tải theo yêu cầu của chủ xe, chủ hàng. Còn ở bên cảng chúng tôi thì không”. Đối với khu vực cảng Hải Phòng, tình trạng cũng tương tự. Những cảng lớn thuộc cảng Hải Phòng, Đình Vũ hay Vật Cách... có cân tải trọng trước khi rời cảng đều rơi vào cảnh mất khách hàng bởi những cảng nhỏ cho phép xe quá tải ra vào.
Việc thực hiện nghiêm túc chủ trương chở đúng tải và lợi ích của từng doanh nghiệp khiến nhiều cảng (đặc biệt là các cảng tư nhân) phải đặt lên bàn cân tính toán. Với việc chở quá tải thì chủ hàng, chủ xe được lợi nhiều, nên họ sẽ lựa chọn cảng nào cho phép họ chở quá tải để tới làm hàng.
Cuối năm 2014, Cảng vụ Hải Phòng từng tổ chức một cuộc họp nhằm chấn chỉnh việc kiểm soát tải trọng xe trước khi rời cảng. Sau cuộc họp này, chủ một cảng tư nhân đã huỵch toẹt: “10 cảng thì có đến 8 cảng cho phép xe quá tải, cảng tôi cũng phải theo thôi. Không theo thì khách sang hết cảng khác, chúng tôi chết đói à?”. Tại cuộc họp, Cảng vụ Hải Phòng yêu cầu các doanh nghiệp cảng biển phải ký cam kết không cho xe quá tải ra vào cảng. Tất cả các doanh nghiệp đều ký nhưng thực hiện được như thế nào thì chỉ có họ mới biết.
“Cuộc chiến” giữa các cảng ở Hải Phòng giai đoạn này xem ra đã có kết quả rõ rệt. Những cảng nào “mắt nhắm mắt mở” cho xe quá tải vào làm hàng thì tấp nập tàu vào, xe ra, còn những cảng lớn thực hiện nghiêm túc kiểm soát tải trọng thì đìu hiu vắng vẻ.
Cần một “sân chơi” công bằng
Sau chỉ đạo quyết liệt của Bộ GTVT về kiểm soát xe quá tải ngay tại các cảng biển, lực lượng chức năng ráo riết kiểm tra khu vực cổng các cảng nhưng việc bắt được xe quá tải đi ra từ các cảng quả thật rất khó khăn. Một cán bộ thanh tra giao thông ở Hải Phòng chia sẻ: Muốn bắt được xe quá tải và khẳng định xe đó quá tải ngay từ trong cảng, chúng tôi phải đứng ở cổng cảng, nhưng nhìn thấy chúng tôi, chẳng xe quá tải nào chịu ra. Ngược lại, nếu đứng cách cổng cảng chỉ vài trăm mét, chủ cảng sẽ cãi bay là xe ra khỏi cảng đúng tải, còn ra ngoài đường lái xe bốc thêm hàng nên quá tải, cảng không chịu trách nhiệm. Với những khó khăn như trên, chỉ sau một thời gian ra quân rầm rộ, lực lượng chức năng dường như “bó tay” với việc bắt xe quá tải ngay tại các cảng.
Trong quá trình tìm hiểu thông tin bài viết này, PV Báo Lao Động quay được rất nhiều cảnh xe có biểu hiện quá tải đi ra từ các cảng, lưu thông trên đường sau đó bị bắt lại đều vượt quá tải trọng cho phép. Tuy nhiên, chúng tôi cũng vướng phải “cái khó” giống như lực lượng chức năng trong việc nêu tên các cảng, bởi chắc chắn họ sẽ tiếp tục “bài”: Xe trong cảng ra đúng tải, họ xếp thêm hàng khi lưu thông.
Kiểm soát tải trọng ngay tại cảng gặp khó vì chưa có chế tài bắt buộc tất cả các cảng phải có cân tải trọng. Lực lượng chức năng làm việc tại nhiều chốt chặn có nhiều biểu hiện làm ngơ cho xe quá tải. Không chấn chỉnh những vấn đề trên, mục đích “năm 2015 không còn xe quá tải” của Bộ GTVT chắc chắn không thể đạt được.
Theo Lao động
Đăng nhập
