Chiều 11-1, trao
đổi với báo giới, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình nhấn mạnh việc
hạ trần lãi suất từ nay đến hết tháng 6 là điều không tưởng.
Nhiệm vụ chính
trong điều hành chính sách tiền tệ trong năm 2012 là việc xử lý thanh khoản
trong hệ thống ngân hàng.
Tập trung xử lý
thanh khoản
Lạm phát đã có chiều hướng giảm trong sáu tháng qua cũng
là nền tảng tính đến giảm lãi suất. Thế nhưng theo Thống đốc NHNN Nguyễn Văn
Bình, lạm phát là cơ sở để xem xét giảm lãi suất, nhưng điều hành lãi suất
không phải theo lạm phát mà điều hành thanh khoản, tức là cơ cấu lại nguồn
vốn của các tổ chức tín dụng.
|
Ông Bình cũng thẳng
thắn cho rằng trong năm nay, vấn đề đặt ra là thanh khoản, từ thanh khoản lại
đặt ra vấn đề lãi suất. Nếu như thanh khoản tốt, tiền lại nhiều như trước đây
thì làm gì có chuyện thiếu thanh khoản và lãi suất lại xuống ầm ầm... Tất cả
kịch bản diễn ra trong hệ thống ngân hàng hôm nay, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã
lường đoán từ tháng 6-2011.
Đến giai đoạn này,
một số ngân hàng thiếu thanh khoản. Đây là vấn đề lớn của nền kinh tế VN. Vì
sao lại như vậy? Ông Bình lý giải: “Trong một thời gian rất dài, chúng ta huy
động vốn toàn là ngắn hạn mà lại cho vay trung và dài hạn. Có ai đi gửi tiền 1
năm hay 5 năm không? Nói thật, kể cả tôi, nếu có đi gửi thì cũng là 1 tháng,
cùng lắm thì lên tới 3 tháng”.
Theo quy định của
NHNN, ngân hàng thương mại được sử dụng vốn ngắn hạn để cho vay trung và dài
hạn với tỉ lệ như năm 2010 là 40%. Song theo ông Bình, việc tuân thủ tỉ lệ đó
là rất yếu, cá biệt có ngân hàng thương mại đến 100%. Tuy nhiên, NHNN chưa xử
lý gì chuyện này. Làm cho một mặt dư nợ tăng lên, tỉ trọng cho vay trung và dài
hạn có thể cao hơn, do vậy rất rủi ro về thanh khoản. Đến nay chúng ta thắt
chặt tiền tệ thì chuyện thiếu thanh khoản xảy ra là điều tất yếu.
Có ý kiến cho rằng
NHNN nên bơm tiền ra. Tuy nhiên theo ông Bình, nếu không thay đổi tập quán mà
trước giờ vẫn làm thì bơm bao nhiêu cho đủ. Rồi tích tụ vốn và lại lâm vào tình
trạng như hiện nay. Muốn vậy phải thay đổi tập quán hiện nay. Tỉ lệ nào để cho
vay trung và dài hạn, tỉ lệ nào là vốn lưu động phải phù hợp. Muốn vậy phải tái
cấu trúc hệ thống ngân hàng. Do vậy, nhiệm vụ năm 2012 của ngành ngân hàng chủ
yếu là tập trung tái cấu trúc ngay những tổ chức tín dụng yếu kém. Khi đó, NHNN
mới bơm vốn ra sẽ duy trì được tăng trưởng kinh tế. Tiền đưa ra không phải để
lấp vào chỗ làm ăn không đúng trước đây.
Chưa thể hạ lãi
suất
Còn về vấn đề hạ
lãi suất, ông Bình cho rằng không thể nói là làm ngay được. Khó nhất trong điều
hành của NHNN trong năm nay là hạ lãi suất. Nếu bình thường, tiền nhiều, nhu
cầu về tiền bớt đi thì mới có điều kiện hạ lãi suất. Thế nhưng ai cũng thiếu
thanh khoản, ai cũng cần vốn thì làm sao hạ lãi suất được.
Do thanh khoản vẫn
còn là vấn đề nên quy định trần lãi suất nhất định để đảm bảo hệ thống ngân
hàng huy động mức lãi suất nhất định để có thể cho vay ra nền kinh tế vẫn chấp
nhận được. Lãi suất thấp thì người dân không gửi, trong khi đó cầu về tiền thì
lại luôn luôn cao. Như thế làm cho thị trường vốn không phát triển được.
Mục tiêu tái cấu
trúc là làm thị trường tiền tệ trở về với đúng nghĩa của nó. Nếu làm được thì
nhất định không có trần lãi suất, không có chuyện thiếu thanh khoản trong hệ
thống ngân hàng. Thực tiễn từ nay đến hết tháng 6, việc bỏ trần lãi suất là
điều không tưởng. Thế nhưng mức biến động của nó như thế nào thì cũng nên đặt
ra.
Dưới góc độ điều
hành chính sách tiền tệ, người đứng đầu NHNN cảm nhận năm nay bà con không tưng
bừng phấn khởi, doanh nghiệp không thưởng tết hoành tráng như một số năm trước
mà thiết thực hơn.
“Sau tết sẽ tổ chức
quyết liệt hơn vấn đề thanh khoản hay là tạo vốn phục vụ sản xuất kinh doanh
chứ không đi vào chi tiêu. Diễn biến chỉ số giá như thế nào, nếu thấp thì mới
hạ trần lãi suất” - thống đốc khẳng định.
Theo TTO